De nachttrein van Teheran naar Mashhad is misschien wel de leukste nachttrein die we ooit hebben genomen. Niet vanwege het uitzicht, want het grootste deel van de tijd was het donker, maar vanwege onze coupégenoten.
Laat ik eerst even over de trein zelf vertellen: die is super chill. De tickets zijn niet alleen heel goedkoop, maar de coupé is ook erg luxe. Zo krijg je van alles te eten en te drinken, zijn er twee entertainmentschermen met films en muziek (wel alleen in het Farsi) en zijn de banken/bedden erg comfortabel. Hier kunnen we dus wel tien uur in doorbrengen, want zo lang duurt de treinreis naar Mashhad. Het is een vierpersoonscoupé en dus is het maar de vraag wie onze coupégenoten worden. Al snel blijkt dat we deze treinreis niet alleen zullen doorbrengen, want er komt een man binnenlopen. En niet veel later ook een vrouw. De man (ergens in de 30) heeft een lange zwarte baard en krulsnor, een ronde bril, een hoedje én een langwerpig instrument bij zich. Hij reist alleen. De vrouw is een lief uitziende dame en reist met haar twee zussen en moeder, die in een andere coupé zitten. De vrouw kan een beetje Engels, de man niet echt. Gelukkig biedt Google Translate uitkomst, waardoor we toch een soort van gesprek kunnen voeren. Om het ijs tussen ons een beetje te breken, pakt de man zijn Iraanse snaarinstrument tevoorschijn (een setar). Hij speelt minutenlang en het klinkt prachtig. Hij blijk een professional te zijn en het al tien jaar te doen. De vrouw loopt even weg en komt terug met een grote zak kaassnacks. Een gezellige avond in de coupé kan beginnen. Rond middernacht vinden we het tijd om te gaan slapen. We horen de man en de vrouw nog urenlang met elkaar kletsen. Bloeit hier iets op? De volgende morgen komt de trein vroeg aan in Mashhad. We maken nog een foto, wisselen onze Instragramaccounts uit en ik krijg een mooi armbandje met het handje van Fatima als afscheidscadeau van de vrouw. Wat een leuke treinreis!
Op de thee bij de buren
Ik doe mijn sjaal extra netjes om mijn hoofd, want we zijn aangekomen in Mashhad. Een van de meest religieuze steden van Iran. De stad wordt jaarlijks door vele pelgrims bezocht, vanwege de Imam Reza Holy Shrine, waar de shi’itische heilige Imam Reza begraven ligt. Het is eigenlijk een soort Mekka van Iran. Dit is ook de reden waarvoor we naar Mashhad zijn gekomen. Het lijkt ons namelijk erg interessant om de shrine te bezoeken. We hebben voor de verandering geen hostel geboekt, maar een slaapplek geregeld via CouchSurfing. Dit raadde iedereen namelijk aan om te doen. Hamid* wil ons wel hosten, maar als we bij zijn appartement aankomen is hij nog niet thuis. De buren vinden het maar gek dat we buiten op de stoep op Hamid willen wachten, dus worden we bij hen thuis uitgenodigd. Ze spreken geen woord Engels, maar ook hier biedt Google Translate weer uitkomst. Het is een ouder islamtisch stel. Er wordt meteen ontbijt voor ons klaargemaakt. Als we dat op hebben, komt er een schaal met fruit tevoorschijn. Terwijl ik met moeite nog meer eten naar binnenwerk, wordt er alweer gesproken over lunch. Ze vertellen via de vertalingsapp enthousiast dat hun hele dag draait om eten. Als Dominic vertelt dat ik een slechte kok ben (bedankt Dominic) schieten ze allebei in de lach. Na een uur of twee komt Hamid thuis, we lunchen samen bij zijn buren en dan gaan we naar zijn appartement.
Hamid woont samen met zijn huisgenoot Mohammad* in een leuk flatje. Hamid offert zijn kamer op voor ons, zodat hij ons niet wakker maakt als hij naar zijn werk moet vertrekken. Morgen moet hij de hele dag werken, dus neemt hij ons nu alvast mee naar de shrine. Hamid is zelf niet gelovig, maar wil zich best voor doen als moslim om ons overal naar binnen te krijgen. Je moet als toerist namelijk worden begeleid door een moslim om op bepaalde plekken binnen het complex te komen. Het verbaast ons dat Hamid geen moslim is, het is immers sinds 1979 de Islamitische Republiek Iran. Wij dachten dus dat iedereen in Iran islamitisch is, maar dat is absoluut niet het geval. Sterker nog, Hamid haat religie. Hij vindt Mashhad eigenlijk ook totaal geen leuke stad, maar woont hier puur en alleen voor zijn werk. In zijn huis mag mijn hoofddoek dus ook gewoon af. Belachelijk vindt hij de regels die het regime jaren geleden heeft opgesteld. Volgens hem zijn er nog véél meer Iraniërs (voornamelijk de generatie dertigers en jonger) die tegen het huidige regime zijn.
Geen hoofddoek, maar chador
De shrine dus. We gaan er heen met bussen. Vrouwen zitten achterin de bus, mannen voorin. Volgens Hamid mogen getrouwde stellen wel naast elkaar zitten, dus ik neem naast Dominic plaats in het mannengedeelte. Natuurlijk zijn wij niet getrouwd, maar in Iran kennen ze het begrip ongetrouwd stel niet. Het is hier überhaupt niet normaal om te daten (al gebeurt dit tegenwoordig steeds meer onder jongeren). Na een rit van zeker driekwartier moet ik zowel Dominic als Hamid wakker schudden, we zijn namelijk bij de shrine. Er zijn wederom een paar regels. Zo mogen tassen niet naar binnen. Camera’s ook niet, telefoons dan weer wel. Vrouwen moeten een chador aan: een gewaad (vaak zwart) dat het gehele lichaam behalve het gezicht bedekt. Ik heb gelukkig een chador van Hamid’s buurvrouw mogen lenen, want die heb ik natuurlijk niet. Vrouwen en mannen moeten via een aparte ingang naar binnen. Je wordt gefouilleerd in een speciale ruimte. De vrouwen daar zeggen vanalles in het Farsi tegen me, maar ik versta er niets van. Ze laten me uiteindelijk doorlopen, dus het zal wel goed zijn. Het complex van de Imam Reza Holy Shrine is gigantisch groot. We komen net tijdens het gebed, dus het is vrij druk. Heel interessant om te zien. Het bijzonderste van de shrine is natuurlijk de tombe van Imam Reza. Ook hier hebben vrouwen en mannen een aparte ingang. Dominic gaat met Hamid en ik word op sleeptouw genomen door een klein oud vrouwtje. Het is er gigantisch druk. Er wordt gebeden, gehuild, geschreeuwd en geduwd om dichter bij de tombe te komen. De vrouw waarmee ik ben leest, als ik het goed heb begrepen namens mij, ook een aantal gebeden voor. Wie weet waar dat nog allemaal goed voor is.
We eten Iraanse pizza als avondeten, geen aanrader. Het is ons sowieso al opgevallen dat de Iraanse cuisine niet helemaal ons ding is. Er is weinig variatie op de menukaarten te vinden. Ze hebben veel stoofpotjes (daar houd ik niet zo van), kebab (dat ben je na een paar dagen ook wel zat) en onze vegetariër Dominic zit elke avond aan de prutjes met aubergine. En die pizza is dus ook al niet te vreten. Ach, gelukkig zijn we over een paar weken weer in Nederland.
Pannenkoeken
De dag erna bezoeken we de tombe van Ferdowsi in het nabijgelegen plaatsje Toes. Ferdowsi wordt gezien als een van de belangrijkste dichters in het Perzisch. Wel leuk, maar niet mega indrukwekkend. In de avond kijken we samen met Hamid, Mohammad en aanhang de voetbalwedstrijd Iran verus Japan in een café. Ze verliezen, maar in plaats van te rellen op straat (Nederland) vertrekken de Iraniërs rustig naar huis. In Mashhad en omgeving is verder niet mega veel te doen, dus het is voor ons weer tijd om verder te trekken. We bakken pannenkoeken als dank voor de gastvrijheid van Hamid en Mohammad en stappen vervolgens in de trein naar Kerman.
Laat via Facebook, YouTube of de reacties hieronder weten wat je van onze blogs, video’s en foto’s vindt.
*De namen zijn bewust gefingeerd. We verwachten niet dat de Iraanse overheid dit artikel ooit leest, maar er zijn verhalen bekend van Iraniërs die in de problemen kwamen na een blog op internet. Om die reden plaatsen wij ook geen foto’s van hen.
Pingback: Staande gehouden bij de Kalut woestijn – De Rugzakreizigers